Voor wie Nature Today volgt, weet dat de Kempense Heidelibel oprukt. Nu ook gevonden in de Binnenveldse Hooilanden. Het gaat goed met de Kempense heidelibel. De soort, die tot 2013 alleen bekend was uit de Kempen (Noord-Brabant), koloniseerde in de afgelopen vier jaar verschillende nieuwe plekken. In de Weerribben bevindt zich nu een grote populatie en van daaruit breidt de soort zich uit naar ander geschikt leefgebied (Nature Today 2017). De Kempense heidelibel is een buitenbeentje. Deze libel was erg zeldzaam in de Kempen, maar daar verdween hij inmiddels vrijwel. In Noordwest-Overijssel daarentegen, kwam hij juist recent en doet hij het erg goed (Nature Today 2022).
De Kempense heidelibel (Sympetrum depressiusculum) plant zich het liefst voort in ’s winters droogvallende wateren. Dat is zijn manier om concurrenten te vermijden. Wanneer in het voorjaar het waterpeil stijgt, komen de eitjes van de Kempense heidelibel uit. Dan hebben de larven bijna het rijk voor zich alleen. In de Weerribben zijn zulke wateren in overvloed voorhanden. Ze ontstaan doordat riettelers de rietvelden kunstmatig bevloeien en door het hogere zomerpeil dat het waterschap hanteert. In het najaar verlaagt het waterschap het waterpeil en stoppen de riettelers met pompen. Vervolgens valt het rietland droog en kan het riet gemaaid worden.
In het nieuwe natuurgebied De Schammer bij Amersfoort is nu een kleine populatie van de Kempense heidelibel aanwezig. In 2014 zag men hier al één exemplaar gezien, en in 2016 en 2017 deed men tientallen waarnemingen. Ook in de Noordoostpolder vestigde de soort zich op twee nieuwe locaties (het Schansveld en het Voorsterveld) en stelde men ook voortplanting vast. Zowel in De Schammer als in het Schansveld gaat het om nieuwe natuurontwikkeling. Het is bijzonder dat de Kempense heidelibel zich hier heeft weten te vestigen. Dit is een teken dat de natuurontwikkeling zijn vruchten afwerpt. De uitdaging voor de beheerders is nu om het leefgebied voor deze soort geschikt te houden (Nature Today 2022).
Binnenkort verschijnt het libellen monitoring rapport van Fred Hoorn en Christa Heyting, Hierin ook de vermeldingen van gevonden Kempense heidelibellen in de Binnenveldse Hooilanden. Enkele van de bijna 30 getelde Kempense heidelibellen waren duidelijk mannetjes (zie foto Fred Hoorn). De rest waren vrouwtjes of nog niet uitgekleurde mannetjes. Wellicht zien we de volgende keer meer van deze rodere Kempense libellen.
Tekst: Nature today en Fred Hoorn
Foto’s: Fred Hoorn (in tekst) en Roy van Grunsven (boven)
