Het gaat slecht met de insecten, maar niet overal. Samen met andere vrijwilligers telt Henk Kloen al ruim dertig jaar vlinders in de Bennekomse Meent. Dit is een oud natuurreservaat met een bloemrijk natuurgrasland tussen Bennekom en Veenendaal, wat nu is opgenomen in de Binnenveldse Hooilanden. Vlinders die hier voorkomen kunnen zich nu gaan uitbreiden over de Binnenveldse Hooilanden. De eerste soorten die dat doen zijn het bruin zandoogje (zie foto boven) en het icarusblauwtje. Maar ook van het hooibeestje en het groot dikkopje zijn er al waarnemingen in de nieuwe natuur. Het hooibeestje is nu nog vooral op gele composieten te vinden.
Drieëndertig jaar wekelijks vlinders tellen in de Bennekomse Meent leverde in totaal 29719 exemplaren op, verdeeld over 27 soorten. Verrassend is dat hier zowel het aantal vinders als het aantal soorten over deze periode is verdubbeld. Ondanks dat het een klein natuurreservaat is ingeklemd tussen Veenendaal en intensief gebruikte agrarische gronden. Zo is de daar veel voorkomende Blauwe knoop wel de belangrijkste nectarplant voor vlinders.
Gunstig is dat het terrein al heel lang in beheer is als natuurgebied, en sinds 1994 in een aantal stappen uitgebreid en meer verbonden met andere natuur. Het maakt sinds 2019 deel uit van het nieuwe natuurgebied Binnenveldse Hooilanden. Ook wordt sinds 2007 niet al het grasland in één keer gemaaid. Maaien en afvoeren gebeurt met speciale rupsvoertuigen. Noodzakelijk om de bijzondere flora in stand te houden, maar stukjes niet maaien is van groot belang voor het insectenleven. Hierdoor kunnen de rupsen beter overleven.
Verreweg het talrijkst is hier het bruin zandoogje, met maar liefst twee derde van alle getelde vlinders. Dit is een typische soort van bloemrijke graslanden, die we hier in de Vallei buiten natuurgebieden nog maar heel mondjesmaat zien. Er komen nog een paar andere graslandsoorten voor maar in heel lage aantallen. Een daarvan was de argusvlinder, maar die is sinds 2010 verdwenen uit het gebied.
Het groot dikkopje (foto rechts) is een zeldzaam en fraai vlindertje maar komt nog steeds voor in kleine aantallen. Het hooibeestje was verdwenen rond 2000 maar komt de laatste jaren wel weer voor. Dit jaar zagen we er meer dan ooit, enkele tientallen. Dit kleine bleekoranje vlindertje kun je nu nog zien rondvliegen. Wellicht profiteert hij van de uitbreiding van natuurterreinen, ook op andere delen van de Binnenveldse Hooilanden zie ik hem soms. Hij vliegt nu nog rond samen met twee andere kleine soorten: de kleine vuurvlinder, feloranje met bruin, en het icarusblauwtje kun je hier in de nazomer nog zien.
We tellen door, en hopen op een toename van vlinders dankzij de nieuwe natuur. Op de weblog van Henk Kloen kun je lezen hoe de vlinderstand zich in de Bennekomse Meent ontwikkelde in de afgelopen dertig jaar. In Vlinders augustus 2023 is een uitgebreid artikel verschenen van Michiel Wallis de Vries en Henk Kloen over de vlinders van de Bennekomse Meent. Zie ook De Gelderlander van 30 augustus 2023
Tekst en foto’s: Henk Kloen
