In 2018 heeft ‘Mooi Binnenveld ’ het beheer van de Groene Grens overgenomen van Staatsbosbeheer. In opdracht van de gemeente Veenendaal wordt sinds 2013 door bureau Natuurbalans-Limes Divergens jaarlijks de ontwikkeling van de flora en fauna in zowel het Noordelijk als het Zuidelijk deel van de Groene Grens gemonitord. In het monitoringrapport dat in 2020 is verschenen, zijn de resultaten tot en met 2019 vastgelegd. In het gebied zijn alle bijzondere planten, en dan met name de bedreigde soorten gekarteerd.
De fauna is onderzocht door middel van 4 dagbezoeken aan het gebied waarbij gekeken is naar vogels, libellen en dagvlinders. Bij het onderzoek zijn ook de waarnemingen van vrijwilligers, zoals van broedvogels, meegenomen.
Alle gegevens bij elkaar geven een duidelijk beeld van de ontwikkeling van de flora en fauna in de Groene Grens.
Enkele opvallende bevindingen.
Flora
In de Groene Grens Noord zijn 5 nieuwe bijzondere soorten gekarteerd, waaronder 3 Rode Lijst soorten. In de Groene Grens Zuid zijn in totaal 35 Rode Lijst soorten gekarteerd, waaronder 9 soorten orchideeën. In het blauwgrasland van de Groene Grens zijn 7 nieuwe Rode lijst soorten gevonden.
Fauna
In Groene Grens Noord zijn 13 soorten libellen gevonden en 11 soorten dagvlinders. Dat zijn er als gevolg van de droge zomers van 2018 en 2019 minder dan in eerdere jaren. Moerasvogels nemen gestaag in aantallen toe. Bij graslandvogels is er niet veel veranderd, behalve dan dat in het blauwgrasland een kwartel haar territorium had. Bijzonder bij soorten vogels is dat er n Groene Grens Noord zeven bedreigde soorten voorkomen: spotvogel, grutto, gele kwikstaart, torenvalk, steenuil en tureluur.
In Groene Grens Zuid zijn de meest bijzondere waarnemingen van soorten vogels: slechtvalk, bokje, lepelaar en raaf. Het totaal aantal waargenomen vogelsoorten is met 73 min of meer hetzelfde gebleven ten opzichte van voorgaande jaren.
De belangrijkste conclusies van het monitoringsrapport
Er is in blauwgraslanden een toename van plantensoorten in aantallen en aantal bedreigde soorten. In totaal zijn er in de Groene Grens ca 50 bedreigde soorten aangetroffen (Rode lijst; hogere planten, mossen en broedvogels). De ontwikkeling van soorten van zeer zeldzame blauwgraslandvegetaties is zowel in Noord als in Zuid spectaculair te noemen.
Volgens het rapport schaart het gebied zich daarmee tot de natuurparels van Gelderland.
Adviezen voor het beheer van de Groene Grens
Natuurbalans geeft op basis van de inventarisatie een aantal adviezen aan Mooi Binnenveld over de te nemen maatregelen in het gebied de Groene Grens. Dat zijn bijvoorbeeld een extra maaibeurt voor enkele ruigere stukken vegetatie, het verwijderen van opslag van elzen en het dichtstoppen met zand van de gaten in de kunstmatige oeverzwaluwwand, zodat de oeverzwaluwen een nieuwe nestholte moeten graven.
In het rapport staan ook per landschapstype concrete aanbevelingen voor toekomstig beheer. Zoals bijvoorbeeld dat in de akkers ridderzuring actief moet worden verwijderd. In blauwgraslanden en kalkmoeras moet naast regelmatig maaien extra aandacht worden gegeven aan het verminderen van de elzenopslag.
Knelpunt
Opvallend is dat het rapport als één van de grootste knelpunten voor de natuurontwikkeling in de Groene Grens noemt de toename van het aantal loslopende honden, ondanks duidelijke bebording. Controle door boa’s zou dit probleem kunnen oplossen.
(foto’s bij dit bericht: Thomas Kroon)