Nieuwsbrief 1 juli 2025
|
|
|
|
|
|
Beste Mooi Binnenveld Nieuwsbrieflezers,
|
|
Aan het einde van het excursieseizoen kijken we met veel voldoening terug op de grote prestatie van de vele vrijwilligers die al deze ecursies mogelijk maakten. Deze en andere activiteiten kunnen niet bestaan zonder deze vrijwilligers. Dit geldt niet alleen voor excursies maar ook voor het monitoren van de ontwikkeling van de natuur. We kijken in deze nieuwsbrief dan ook terug op enkele mooie excursies, de monitoring en een aantal bijzondere waarnemingen.
|
|
Voor iedereen is er de kans om in de komende maanden ook in actie te komen, zoals het kleinschalig maaien en het boompjestrekken. Ook onze zustervereniging Land van Peelen zoekt vrijwilligers voor het onderhoud van het Mierenreservaat. Land van Peelen houdt zich bezig met de Moft, het bos waar we als Mooi Binnenveld mee verbonden willen zijn via de zogenaamde Droevendaalse en Hoekelumse ecologische verbindingszones.
|
|
Jan van Dam schrijft weer een prachtige column over de opgeschoten jongeren en Dick van der Hoek recenseert het Hoofdstuk Binnenveld in een prachtig boek van de Bekenstichting, dit jaar jubilerend.
|
|
De komende maanden bereiden we ook een tentoonstelling in oktober voor in het Museum de Casteelse Poort te Wageningen. Deze expositie gaat vervolgens op toernee in andere gemeentes rond het Binnenveld. In deze maand van de geschiedenis zijn er veel activiteiten zoals de Hooiland film, Lezingen, Discussie fora, etc.. In dit kader zijn er ook speciale geschiedenisexcursies (4 en 18 oktober) door Mooi Binnenveld. Daarnaast zijn er nog excursies in 9 augustus en 13 september. Save the dates.
|
Kortom er gebeurt veel door Mooi Binnenveld. De Vereniging groeit ook nog eens hard en recent mochten we het 500ste lid verwelkomen.
|
|
Geniet van het Binnenveld (zoals Hooilanden en Groene Grens),
|
|
|
|
|
|
Foto: Graspieper © Bart Oosterhoff
|
|
|
|
Vrijwilligers voor maaien en boompjestrekken
|
Zo gauw het broedseizoen het toelaat (er zitten nog steeds oa jonge kwartels in het gras) gaan we kleinschalig maaien. We hebben daarvoor een groep vrijwilligers nodig die flexibel inzetbaar zijn voor dit maaien. Zie voor meer informatie
|
Mocht je interesse hebben om toegevoegd te worden aan de vrijwillige hooiploeg, laat het dan weten door een berichtje te sturen aan beheerder Ruud Mengers: ruud.mengers@mooibinnenveld.nl met vermelding van je mobiele telefoonnummer. Vervolgens voegen we je toe aan deze vrijwilligersgroep in Signal.
|
|
Hierbij ook alvast een save the date voor het boompjestrekken op 23 augustus.
|
|
Foto onder: Hooien in 2024 © Thomas Kroon
|
|
|
|
|
Boompjes trekken aan de oostkant.
|
Aan de westkant van Wageningen en Bennekom kennen we allemaal de Binnenveldse Hooilanden. Maar aan de oostkant ligt het Natura 2000 gebied “de Moft”, onderdeel van de Veluwe. Het is een prachtig gebied met een rijke historie. Wij als Stichting Land van Peelen streven naar versterking van de daar aanwezige natuur. Samen met de Stichting Mooi Binnenveld zijn we bijvoorbeeld actief om de groene ecologische verbindingszones tussen Binnenveld en Veluwe (de Moft) in stand te houden en te verbeteren. Zie Wikipedia over de Moft. We hebben een actiejaar “Red het Mierenreservaat”.
|
|
In de bossen liggen mooie stukjes heide die zich kenmerken door grote biodiversiteit. Eén daarvan is het zogenaamde Mierenreservaat, in het Bennekomse bos. Daar leven 29 soorten mieren (naast bijvoorbeeld honderden soorten nachtvlinders). Wij nodigen u graag uit in dit gebied te helpen met boompjes trekken. Daarvoor nodigen wij u uit op:
|
|
Vrijdag 22 augustus 19.00 uur of Zaterdag 6 september 10.30 uur
|
|
Alleen werkhandschoenen meenemen is voldoende. Wel stevig schoeisel en huid bedekkende kleding. Geef u op bij info@landvanpeelen.nl. Dan krijgt u een paar dagen voor de actie een mail met de precieze startlocatie. Meer info op onze actiepagina
|
|
Foto: Mierenreservaat © Stichting Land van Peelen
|
|
|
|
|
Opgeschoten jongeren
Ik was benieuwd hoe het mooie Binnenveld er bij lag, na het eerste verfrissende buitje, dat pas viel na een lange periode felle zon en harde wind. Weer een record droogte dit meteorologische voorjaar.
Groepjes luidkeels roepende grutto’s vlogen over. Dat was hoopgevend. Het Binnenveld zag er gelukkig niet helemaal uitgedroogd uit. Ratelaar en kartelblad deden het goed, met veel orchissen ertussen. Prachtig. Ik zag ook wulpen en tureluurs en hoorde scholeksters in de verte. De meeste weidevogels lijken de droogte goed te hebben doorstaan. Behalve de kemphanen, die heb ik bij de Kraatsweg niet meer gezien. Zouden ze nog ergens anders in de buurt zitten?
Ook kieviten zijn er gelukkig nog in flinke groepen. Er zitten ook wat opgeschoten jongeren tussen. Tekenen van broedsucces. Een groot tumult brak plotseling los onder de kieviten, die allemaal opvlogen. Een bruine kiekendief vloog laag over. Gezamenlijk joegen de kieviten de jager op de vlucht, met felle uitvallen richting zijn kop. Ze achtervolgden hem tot hij ver weg was.
|
|
Soms gebruik ik ook AI. Ik vind AI best handig om het onderscheid te kunnen horen tussen een rietzanger en een bosrietzanger. Toch verbaasde het me dat de tetterende scholeksters, die laag overkwamen, niet werden gedetecteerd. Zeker iets fout in mijn instellingen.
|
|
Ik meende waterrallen te horen. Tegen de tijd dat ik mijn AI had kunnen vragen mee te luisteren om mijn vermoedens te bevestigen, hielden ze zich helemaal stil. AI hoorde wel de roodborsttapuit en de rietgors, die weet ik wel. Zo gaat dat nu iedere keer. Frustrerend. Ik heb ze daarna niet meer gehoord. Gelukkig werd ik afgeleid door de kleine vuurvlinder, die voor me op het pad ging zitten. Die waarneming leverde mij zowaar een badge op. Ik weet alleen niet wat ik daarmee aan moet.
|
|
Foto: Kleine vuurvlinder © André Nagelhout
|
|
|
|
|
Het Binnenveld: Grenzeloos Natuurlijk
|
Van 4 oktober tot 16 november 2025 zal er in Museum de Casteelse Poort een tentoontoonstelling plaatsvinden over de Geschiedenis van het Binnenveld. Mooi Binnenveld werkt hier actief aan mee in samenwerking met het Museum, de BBLTHK en HV Oud Wageningen. Zo organiseren wij ook excursies (zie onder).
|
|
Over de tenstoonstelling: Maak een reis door de geschiedenis van het Binnenveld, een provincie-overstijgende vallei met een rijke geologische, natuur en cultuurlandschappelijke geschiedenis. Het Binnenveld begint met gletsjers en koude vlakten. Daarna gaat het ontstane eikenbos ten onder in de veenvorming. De mens zorgt vervolgens voor een cultuurlandschap met polders, veenafgraving, kastelen en waterwerken. In WOII wordt een deel onder water gezet, en werd het Binnenveld spergebied. Een grootscheepse ruilverkaveling rond 1950 maakt de landbouw efficiënter, maar verslechtert de natuur. Daarom verenigden boeren, burgers en overheid zich om natuurherstel te bevorderen. Het is vandaag een gebied met grote biodiversiteit waar landbouw en natuur samen gaan.
|
Meer informatie volgt.
Tekst: Museum de Casteelse Poort
|
|
Foto: Hornkolk en Kromme Eem © ICRA
|
|
|
|
|
Excursie Agenda Mooi Binnenveld
|
Het Binnenveld ontstond door de werking van ijs, water en wind, zoals in vallei, beken en duinen. De natuur hielp een handje mee en vormde dikke pakken veen het eikenbos verzwelgend. Ook de mens bemoeide zich er mee en bouwde dijken en dammen en vergroef beken tot kanalen voor polders en veenwinning. Men bouwde kastelen, eendenkooien, maar ook de Grebbelinie bunkers. Na de oorlog kwam de ruilverkaveling en draineerden we alles ten behoeve van de landbouw. Wat is van dit alles nog te zien? Sporen zijn er te midden van de natuur en landbouw, tijdens de fietsexcursie gaan we daar naar op zoek.
|
|
4 oktober Geschiedenis excursie. Aanvang 10.00 Fietsknooppunt 13 (Hoek Veensteeg/Nieuwesteeg)
|
|
18 oktober Geschiedenis excursie. Aanvang 14.00 Fietsknooppunt 13 (Hoek Veensteeg/Nieuwesteeg)
|
|
Verder zijn er nog reguliere excursies gepland voor
|
|
9 augustus en 13 september. Nadere informatie volgt, hou de website in de gaten
|
|
Foto: Veeneiken tot wel 7000 jaar oud, nu weer in de lijnolie gezet © Mieke Schriever
|
|
|
|
|
Het stromende water van de Veluwe
|
In het Jubileumboek van de Bekenstichting "Het stromende water van de Veluwe" staat een interessant hoofdstuk “Binnenveld”, geschreven door Harry Huijskes.
|
|
Het begint met een heldere ecohydrologische beschrijving van het Binnenveld. Het gaat vervolgens kort in op het in 2019 uitgevoerde herstelplan en de sindsdien opgetreden ecologische ontwikkelingen. Dit plan heeft als uitgangspunt dat voldoende kwel tot in de wortelzone, en daarmee gepaard gaande aanvoer van kalk en hoge grondwaterstanden vereist is voor het herstel van blauwgrasland, overgangs- en trilveen. De centrale onderzoeksvraag is altijd geweest: Komt deze kwel nog voor en wat zijn effectieve maatregelen om de kwel te versterken? De kwel lijkt beter in de Binnenveldse Hooilanden dan in de Bennekomse Meent, maar verdere gegevens dienen verzameld te worden. Mooi Binnenveld gaat dit oppakken. Lees verder
|
|
|
|
|
|
|
Excursie terugblik
|
Mooi Binnenveld organiseerde het afgelopen kwartaal veel excursies op verzoek. Onze excursiebegeleiders waren er erg druk mee. De meeste excursies door ons georganiseerd liepen gemakkelijk vol met aanmeldingen. Voor de leden organiseerden we thema excursies. Zo liep het op 14 juni storm met aanmeldingen voor een orchideeën excursie bij de Groene Grens Noord. Johan Hutten uit Veenendaal maakte daar een mooi verslag van. Naomi maakte de foto's: Verslag excursie van 14 juni naar de Groene Grens.
|
|
Foto onder: Excursiegangers bij ingang Groene Grens Noord © Naomi de Rooij
|
|
|
|
|
Monitoring
|
Vele vrijwilligers houden zich bezig met de monitoring en inventarisatie van planten, vogels, libellen, dagvlinders, etc. in de Binnenveldse Hooilanden en De Groene Grens. De rapporten met deze waardevolle gegevens staan op de website van Mooi Binnenveld onder publicaties.
|
|
Komende maand, nadat de kleine kwartels voldoende groot zijn, begint de vegetatiemonitoring weer in het Mooi Binnenveld deel van de Binnenveldse Hooilanden.
|
|
Lees meer over de ontwikkelingen tot nu toe ten aanzien van de vegetatie:
|
|
Foto onder: Moeraskartelblad © Gert Kaasschieter
|
|
|
|
|
Aandacht voor bijzondere waarnemingen
|
Het Porseleinhoen.We stelden in 2023 voor het eerst enkele territoria van het porseleinhoen vast in de zuidelijke Binnenveldse Hooilanden tijdens de broedvogelmonitoring. Vervolgens telden we in 2024 ook vijf territoria, verdeeld over de percelen van Mooi Binnenveld en Coöperatie Binnenveldse Hooilanden. Of dit schuwe hoentje in 2025 ook weer tot broeden komt in het gebied is nog maar de vraag. Het historisch droge voorjaar zorgt ervoor dat het favoriete broedhabitat nauwelijks aanwezig is op het moment van schrijven. Laten we hopen op een verregende zomer!
|
|
Het porseleinhoen is een zeer schaarse broedvogel die op de Rode Lijst staat en de afgelopen decennia sterk afnam. Gemiddeld is er in Nederland sprake van slechts circa 200 broedparen per jaar. Het aantal broedparen wisselt jaarlijks wel sterk, gedeeltelijk als gevolg van wisselend waterpeil in de broedgebieden.
|
|
De graspieper. Kievit, grutto en wintertaling zijn nu weer volop te zien in de Binnenveldse Hooilanden. De grutto’s en kieviten in het Binnenveld zijn prachtig, maar let ook eens op de graspieper!
|
|
Foto onder: Graspieper © Henk Kloen
|
|
|
|
|
|
Stuur deze nieuwsbrief naar mogelijke andere geïnteresseerden in een gratis abonnement op deze nieuwsbrief (zie mooibinnenveld.nl)
|
|
|
|
|
|
|